Ekonomik ve sosyal etkilerle birlikte, günümüzde iş ve iş yeri yeniden şekillenmekte, geleneksel iş ve kariyer anlayışları kökten değişmektedir. Çalışanlar kariyerin önemli olduğunu elbette biliyor, ancak değişim ve dönüşümden geçen bu çalışma dünyasında kariyerin ne anlama geldiği sorusu hâlâ geçerliliğini koruyor.
Rekabetin yoğun olduğu iş dünyasında, işverenlerin çalışanlarına anlamlı kariyer deneyimleri sunmayı önceliklendirmesi gerekmekte. Sağlam bir kariyer modeli ve kapsamlı insan kaynakları programlarıyla desteklenen iyi yapılandırılmış bir kariyer ekosistemi, en iyi yetenekleri çekmenizi, elde tutmanızı ve geliştirmenizi sağlar.
Kariyer gelişimini ve kurumsal başarıyı destekleyen, dinamik ve ilham verici bir çalışma ortamı oluşturmanıza yardımcı olabiliriz.
Kariyerin İşverenler İçin Neden Önemli Olması Gerekir?
Yetenekleri çekmek ve elde tutmak sadece ücretle mümkün değildir; zaten bulunduğumuz ekonomik ortam da ücret artışlarını doğal olarak sınırlar. Araştırmalarımız gösteriyor ki çalışanlar, ücret ve temel yan hakların ötesinde, esnek çalışma modelleri, anlamlı bir amaç ve kişisel gelişimlerini destekleyen bir iş ortamı arıyorlar.
Kariyer yönetimini etkin şekilde sağlayan işverenler, bu konuda geri kalan rakiplerine kıyasla yetenekleri çekmede ve elde tutmada daha başarılı oluyor.
Günümüzde birçok çalışan, işverenin tanımladığı geleneksel ve lineer kariyer yolunun ötesine bakıyor. Aynı zamanda, çalıştıkları kurumların değerleriyle örtüşüp örtüşmediğine, esneklik ve destek sunup sunmadığına da önem veriyorlar.
Tüm bu faktörler, çalışanların kariyerlerini nasıl tanımladığınız ve desteklediğiniz konusunda düşünme fırsatı sunuyor. Bu noktada ise bir “kariyer ekosistemi”ne ihtiyaç duyuluyor.
Kariyer Ekosistemi Nedir?
Kariyer ekosistemi, çalışanlarınıza net bir ilerleme yolu sunar. Aynı zamanda işverenler için İK programlarının yönetişimini destekleyen açık ve sistemli bir yapı sağlar.
Günümüzün rekabetçi ortamında, birçok organizasyon çalışanları için anlamlı kariyer deneyimleri yaratmakta ve bunu bir kariyer ekosistemi aracılığıyla gerçekleştirmektedir.
Özetle, kariyer ekosistemi; çalışanlara anlamlı ve tatmin edici bir iş deneyimi sunan kapsamlı bir sistemdir.
Bu sistem, bir bireyin organizasyon içindeki profesyonel yolculuğunun tüm aşamalarını kapsar: işe alım ve onboardingden, gelişim ve yetkinlik kazanmaya; ödüllendirme ve takdire kadar tüm süreci içerir.
Destekleyici ve dinamik bir kariyer ekosistemi oluşturarak şunları başarabilirsiniz:
- Üst düzey yetenekleri bağlı tutmak ve elde etmek
- Yenilikçiliği ve verimliliği artırmak
- Uzun vadeli kurumsal başarı elde etmek
Kariyer ekosisteminin temel işlevlerinden biri; iş, gelişim ve ödül programları için net yol haritaları sunmaktır.
Bu, çalışanların ulaşmayı hedefleyebileceği iyi tanımlanmış kariyer yollarını, terfi için şeffaf kriterleri ve mesleki gelişim ile beceri artırımı için fırsatları kapsar.
Çalışanlar beklentilerin ne olduğunu net bir şekilde anladığında ve ihtiyaç duydukları kaynaklara erişebildiğinde, daha motive, üretken ve işlerinden memnun olurlar.
Kariyer ekosisteminin diğer kritik bileşenleri şunlardır:
- Şeffaflık
- Fırsatlara adil erişim
- Tutarlı performans beklentileri
Bu, çalışanların geçmişi, cinsiyeti, ırkı gibi özelliklerinden bağımsız olarak tüm çalışanlara eşit kariyer gelişim fırsatları sunulması anlamına gelir.
Ayrıca, değerlendirmelerin objektif ve tutarlı bir şekilde yapılmasını sağlamak için açık ve adil performans standartlarının belirlenmesini de içerir.
Çalışanlar değer verildiklerini ve adil şekilde değerlendirildiklerini hissettiklerinde, organizasyona olan bağlılıkları artar ve performanslarını en üst düzeye çıkarırlar.
Kariyer ekosisteminiz; işi, gelişimi ve ödüllendirmeyi tanımlar ve yönlendirir.
Yetenek stratejinizi şirketinizin amacıyla ilişkilendirir.
Ayrıca İK programlarınızın birbirine bağlı, etkili ve kurumunuzun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yapılandırılmasını sağlar.
Kariyer Ekosisteminizi Oluşturmanın Temel Unsurları
Kariyerlerin Amacını, Öğelerini ve Stratejisini Tanımlayın
- Kariyer yaklaşımınızın İK programlarınızla nasıl bağlantı kurduğunu belirleyin
- Programınızın hangi metrikleri etkileyeceğini tanımlayın (insan, operasyonel ve finansal)
Liderlerin ve Üst Düzey Yöneticilerin Katılımını Sağlayın
- Yapılacak çalışmaların işe etkisini göstermek için iş gerekçesini geliştirin
- Değişim yapılmazsa oluşabilecek riskleri değerlendirin
- Sürekli iyileştirme için bir süreç oluşturun
Kariyerlere Yönelik Etki ve İletişim Planını Oluşturun
- Değişimin hangi alanlarda görünür olmasını istediğinizi belirleyin
- Çalışanlar ve adayların “bu bana ne kazandırır” sorusunun cevabını netleştirin
- Kariyerin toplam ödül yaklaşımınız ve kurum kültürünüzdeki yerini belirleyin
Kariyer Modeli, İnsan Kaynakları Programlarını Stratejik Olarak Entegre Eder
Kariyer ekosisteminizin temeli, kariyer modelidir. İyi yapılandırılmış bir kariyer modeli, çalışanlar için anlamlı bir kariyer deneyimi oluşturmanın kalbidir. Bu çerçeve; farklı insan kaynağı programlarını düzenleyen, görselleştiren ve entegre eden bir yol haritası işlevi görerek yetenek gelişimine bütüncül bir yaklaşım sunar.
Kariyer modelleri, işlerin organizasyon içinde sistematik ve tutarlı bir şekilde sınıflandırılmasını ve farklı katkı düzeylerinin belirlenmesini kolaylaştıran bir süreç sağlar. Bu yapı, yetenek yönetimi ve toplam ödül programlarının tasarımında veya güncellenmesinde ya da bir birleşme sürecinde yeni ekiplerin entegrasyonunda da kullanılabilir.
Bir kariyer modeli üç ana bileşenden oluşur:
İş seviyelendirme, kuruluşunuzdaki işlerin kapsamını, karmaşıklığını ve etkisini değerlendirmeyi içerir. İşleri seviyelendirerek, kariyer grupları ve seviyeleri ve rolleri, sorumlulukları ve kariyer ilerlemesini açıkça tanımlayan bir yapı oluşturursunuz. İş seviyelerini belirlemek, tazminat, terfiler ve kariyer geliştirme fırsatları konusunda adil ve tutarlı kararlar almanıza yardımcı olur.
Zayıf Tanımlanmış Bir Kariyer Modelinin Riskleri
Kariyer modeli, çalışanların organizasyon içindeki mevcut fırsatları görmelerine yardımcı olur. Net tanımlanmış bir kariyer modeli olmadığında, terfinin ne anlama geldiği belirsizleşir. Bu durumda, terfi kararı çoğunlukla ücret kademesine göre verilir ve bu da kariyer gelişimi ve ücrette eşitsizliklere yol açabilir.
Buna karşılık, tanımlı bir kariyer modeline sahip işverenler, terfileri iş değişikliğiyle birlikte değerlendirmek için iş seviyelerini temel alabilir. Çünkü bu seviyeler, iyi tanımlanmış seviye kriterlerine dayanır.
İş Kapsamı, Karmaşıklık ve Etki Düzeyinin Değerlendirilmesi
Birçok İK programı, birbirini destekleyecek ve tamamlayacak şekilde kariyer modeliyle entegre çalışır.
Organizasyonunuzdaki kariyer yolları ve modeline dair net bir anlayış, gelecekteki yetenek ihtiyaçlarını tanımlayarak stratejik iş gücü planlamasını destekler. Bu sayede kritik roller, yetkinlik boşlukları ve yedekleme planları önceden belirlenebilir; böylece iş hedeflerinize ulaşmak için doğru yeteneklerin hazır olmasını sağlarsınız.
Kariyer Deneyimi, Çalışan Deneyimiyle Doğrudan İlişkilidir
Çalışan deneyimi, yetenekleri çekme ve elde tutmada kritik bir fark yaratır.
Kariyer deneyimi ise çalışan deneyiminin çok önemli bir parçasını oluşturur; çünkü çalışanların şu soruların cevaplarını bir araya getirmesini sağlar:
- Ne iş yapıyorum?
- Kuruma nasıl bir katkı ve etki sağlıyorum?
- Performansım nasıl değerlendiriliyor?
- Yeteneklerimi geliştirmek ve kariyerimde ilerlemek için hangi fırsatlara sahibim (ör. beceri geliştirme, beceri kazanma, gelişim)?
Kariyer deneyiminin anlamlı ve çalışanlar açısından değerli bir şekilde kurgulanması, rekabet avantajı yaratmada somut bir fark sağlayabilir.
Araştırmalarımız üstün bir çalışan deneyiminin, finansal başarıyı da doğrudan etkilediğini gösteriyor. Etkili bir çalışan deneyimi sunan şirketler; gelir artışı, kârlılık ve hissedar getirisi gibi konularda rakiplerini geride bırakıyor.
Genel olarak, iyi yapılandırılmış bir kariyer modeli; etkili insan kaynakları programlarının bel kemiğini oluşturur. Farklı İK fonksiyonlarının birbiriyle uyumlu çalışmasını sağlar ve çalışanların bütünsel gelişimini ve memnuniyetini destekler. Bu da kurumunuzun başarısı üzerinde doğrudan ve pozitif bir etki yaratır.
